بررسی عوامل موثر بر انگیزه جوانان روستایی برای انتخاب مشاغل کشاورزی مطالعه موردی: شهرستان گنبد کاووس

بخش کشاورزی از مهم‌ترین بخش‌های اقتصادی کشور به‌شمار می‌آید و در برنامه‌های توسعة اقتصادی و فرهنگی، محور و پیش‌شرط توسعه است. ازآنجاکه مشاغل کشاورزی به‌طورعمده در اختیار روستاییان قرار دارند، نیروی انسانی ـ به‌ویژه نیروی‌های جوان روستایی‌ـ را می‌توان از عوامل مهم توسعة کشاورزی قلمداد کرد. هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی عوامل مؤثر بر انگیزة جوانان روستایی برای انتخاب مشاغل کشاورزی است. این تحقیق به‌روش پیمایشی انجام شد و جامعة آماری آن جوانان روستایی 24-15سالة شهرستان گنبدکاووس بودند. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه را گروهی از استادان و متخصصان تأیید کردند. برای دستیابی به پایایی ابزار پژوهش، آزمون مقدماتی انجام گرفت و ضریب آلفای کرونباخ برای بخش‌های مختلف پرسشنامه بین 72/0 و 90/0 به‌دست آمد. براساس یافته‌های تحقیق، میزان علاقة جوانان روستایی به سکونت در روستا در سطح زیاد و خیلی زیاد است. اولویت‌بندی دیدگاه‌های جوانان روستایی در زمینة مشاغل کشاورزی نشان داد که به‌کاربردن راه‌حل‌های مؤثر در مقابله با مشکلات و توانایی انجام کارهای طولانی در مزرعه، از مهم‌ترین انگیزه‌های جوانان روستایی برای انتخاب مشاغل کشاورزی است. آزمون همبستگی نشان داد که بین سابقة کشاورزی والدین، تملک زمین آبی، علاقه به شغل کشاورزی، و ویژگی‌های کارآفرینانه با میزان انگیزة جوانان روستایی برای انتخاب حرفه‌های کشاورزی، رابطة مثبت و معنا‌داری وجود دارد. نتایج آزمون مقایسه‌‌ای حاکی از وجود اختلاف معنا‌داری بین میزان انگیزة دو گروه از جوانان (شاغل و بیکار، افراد دارای مهارت کاری معین و فاقد مهارت کاری و نیز افراد دارای تمایل به راه‌اندازی کسب‌وکار در حرفة کشاورزی و کسانی که راغب به را‌ه‌اندازی این‌گونه کسب‌وکارها نیستند) با برخی از ویژگی‌های حرفه‌ای بود. نتیجة تحلیل رگرسیون گام‌به‌گام نشان داد که متغیرهای عمل‌گرایی، چالش‌طلبی و تحمل ‌ابهام از مهم‌ترین تبیین‌کننده‌های تغییرات متغیر وابسته‌اند.